Η ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ

ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΡΙΖΟΥ
Αποτελεί στις μέρες μας κοινή διαπίστωση πως τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά.Ο συλλογικός μας βίος, τόσο στην εκκλησιαστική του, όσο και στην πολιτειακή του έκφραση, θυμίζει εκείνο τον ανόητο ξυλοκόπο που πριονίζει το κλαδί πάνω στο οποίο κάθεται.Η επιπολαιότητα χαρακτηρίζει όλες μας τις πράξεις,ενώ η ιδιοτέλεια και η παραίτηση έχουν γίνει το μέτρο για κάθε ενέργειά μας.Τι κι αν οι πρόγονοί μας θεωρούσαν προϋπόθεση για την υγιή λειτουργία της κοινωνίας το ενδιαφέρον των μελών της για τα κοινά.Τι κι αν θεωρούσαν εντελώς άχρηστο τον ιδιώτη. Οι Νεοέλληνες ,ως γνήσιοι Λωτοφάγοι,γίναμε επιλήσμονες της σπουδαίας αυτής κληρονομιάς.
Η αναγνώριση βέβαια από την μεριά μας της νοσηρής αυτής πραγματικότητας αποτελεί το πρώτο βήμα, το οποίο όμως θα μείνει μετέωρο, αν δεν προχωρήσουμε στην αναζήτηση των αιτιών της ασθένειας έτσι, ώστε μετά να μπορέσουμε να προτείνουμε και κάποια θεραπεία.
Κατά την ταπεινή μου γνώμη, μια ιστορική αναδρομή θα ήταν χρήσιμη, προκειμένου
να μας αποκαλύψει το βασικό υπόδειγμα, σύμφωνα με το οποίο εμείς οι Έλληνες ορίσαμε το «κοινωνείν».Κατέληξα στο συμπέρασμα πως εμείς οι Έλληνες διαχρονικά ασκούμαστε στο να μετέχουμε «εν ελευθερία και χρηστότητι».
Κατά την προχριστιανική περίοδο η μετοχή του ελεύθερου και ενάρετου πολίτη στην εκκλησία του δήμου εξασφάλιζε το ύψιστο αγαθό που ήταν η σωτηρία της πόλης και κατ’ επέκτασιν και του ατόμου .Στην χριστιανική περίοδο η ελεύθερη μετοχή στη Θεία Ευχαριστία ως κατ’ εξοχήν εκκλησιαστικό γεγονός(γενόμενη πλέον μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης),εξασφαλίζει την αιώνια σωτηρία του όλου ανθρώπου.
Eν τέλει από το «ου ποιήσομαι περί πλείονος το ζην της ελευθερίας» μέχρι το «Ελευθερία ή θάνατος» ο Έλληνας θέτει ως προτεραιότητα την «μετοχή εν ελευθερία» για κάθε κοινωνικοποίησή του.
Αν έρθουμε τώρα στο σήμερα θα διαπιστώσουμε ότι από τις υπάρχουσες συλλογικότητες απουσιάζει η παραπάνω προϋπόθεση που διαχρονικά καθόριζε την ελληνική εξατομίκευση.Η εκπροσώπηση είναι πλέον ο ανώτερος τύπος έκφρασης κάθε θεσμού, τόσο σε πολιτειακό, όσο και σε εκκλησιαστικό επίπεδο. Ο λαός από ρυθμιστής «συν Θεώ» του πολιτεύματος κατάντησε το άλλοθι του κάθε πολιτειακού ή εκκλησιαστικού δεσπότη.Η παραπάνω πραγματικότητα, γέννημα μιας παρασιτικής γραφειοκρατίας, είναι παράλληλα και αυτή που την τρέφει και την κραταιώνει.Αυτή είναι εν τέλει που οδηγεί το σύγχρονο Έλληνα στην αδιαφορία και το περιθώριο βάζοντας τις βάσεις πάνω στις οποίες πατάει ο απάνθρωπος και αντίχριστος ολοκληρωτισμός της ΝΕΑΣ ΤΑΞΗΣ.
Η έξοδος από τον λαβύρινθο στον οποίο κινούμαστε προϋποθέτει την εξυγίανση σε δυο επίπεδα, στο εκκλησιαστικό και στο πολιτειακό.Φρονώ ότι είναι δόκιμο να ξεκινήσουμε από το εκκλησιαστικό για τους εξής λόγους:
α.Εμείς οι Έλληνες είμαστε περισσότερο συνδεδεμένοι με την Εκκλησία παρά με το κράτος.

β.Στην Εκκλησία συντελείται η αιώνια σωτηρία του ανθρώπου.

γ.Η εκκλησιαστική γραφειοκρατία είναι πιο ευάλωτη στην αμφισβήτηση, παραγκωνισμένη από το κράτος και έχει περιορισμένους μηχανισμούς επιβολής.



Αν λάβουμε υπόψη μας τα παραπάνω και συν θεώ ξεκινήσουμε μια εργώδη προσπάθεια ανατροπής της κακώς κείμενης κατάστασης που επικρατεί στην Εκκλησία μας ,είναι σίγουρο πως αυτή η δυναμική θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις σε ολόκληρη την κοινωνία Ας μην ξεχνάμε, επίσης ,πως στα καθ' ημάς η σχέση Εκκλησίας- κοινωνίας είναι άμεση,γιατί τα μέλη τους ανήκουν και στους δύο χώρους.
Κάποιοι βέβαια μπορεί να αναρωτηθούν αν είναι όντως υπεύθυνη η εκκλησιαστική διοίκηση για την κακή εικόνα που παρουσιάζει η Εκκλησία.
Η απάντηση μπορεί να δοθεί εύκολα, αν εξετάσουμε προσεχτικά την πρακτική που ακολουθούν οι περισσότεροι επίσκοποι της Εκκλησίας μας, οι οποίοι, αφού μεταλλάχθηκαν σε δεσποτάδες, μετέτρεψαν το διακόνημα που τους εμπιστεύτηκε ο Θεός σε εξουσία στυγνή και αδιάλλακτη.Ο προκλητικά ασύδοτος,πολυτελής και συχνά ανήθικος βίος τους δείχνει ανθρώπους που στην ψυχή τους φωλιάζει η αλαζονεία.Ο Χριστός δεν είναι γι’ αυτούς το πρότυπο με το οποίο οφείλουν να ταυτίζονται, αλλά αντίθετα πασχίζουν να διαστρέψουν την αλήθεια χάριν της φιλοδοξίας τους.Η προσκόλληση τους στο αξίωμα-εξουσία καθώς και ο φόβος της απώλειάς του είναι τόση, που τους ωθεί στο να θέλουν να ελέγχουν τα πάντα.Οι αυλοκόλακες ,που συνήθως τους περιστοιχίζουν, αντί να τους υπενθυμίζουν το χρέος τους, τους αποκόπτουν εντελώς από τα πραγματικά προβλήματα του ποιμνίου.
Τα γεγονότα που αποδεικνύουν την γραφειοκρατική-παρασιτική νοοτροπία της πλειοψηφίας της ιεραρχίας είναι πάμπολλα.Ας δούμε μερικά:
α.Απροθυμία απεγκλωβισμού από τον κρατικό μηχανισμό ο οποίος της προσδίδει ασφάλεια και κύρος.Κανένας ελεγκτικός λόγος δεν υψώνεται από την διοικούσα Εκκλησία στους αλλότριους για τα ήθη μας νεωτερισμούς του κράτους,π.χ καύση νεκρών, εξωεκκλησιαστικοί γάμοι, γάμοι ομοφυλόφιλων κ.α.Η μόνιμη απειλή του χωρισμού κράτους και Εκκλησίας γεμίζει φόβο τις ψυχές της εκκλησιαστικής- γραφειοκρατικής ελίτ, που ελαφρά τη καρδία απεμπολεί το χρέος της να υπερασπίζεται τις αιώνιες και θείες αλήθειες της Εκκλησίας χάριν των προνομίων που η σχέση με το κράτος τής παρέχει.
Ακόμα και η περίπτωση Χριστόδουλου που φάνηκε να διαφοροποιείται από τον παραπάνω κανόνα δεν είναι τίποτε άλλο παρά δείγμα της προσωποπαγούς νοοτροπίας ορισμένων δεσποτάδων που τελικά βλάπτει την Εκκλησία.
β.Προσπάθεια συμμαχίας και συμπόρευσης με άλλες θρησκευτικές γραφειοκρατίες με σκοπό την εκατέρωθεν ισχυροποίησή τους.Εδώ φαίνεται η έλλειψη εμπιστοσύνης στην πρόνοια του Θεού.Οι γραφειοκράτες δεσποτάδες θεωρούν πως η σωτηρία της Εκκλησίας δεν εναπόκειται στη θεία πρόνοια,αλλά στις δικές τους διπλωματικές συμμαχίες.Η συμμετοχή στο Π.Σ.Ε,το φιλοπαπικό κλίμα που έχει εντέχνως καλλιεργηθεί,καθως και οι κάθε είδους διαθρησκευτικοί διάλογοι ,αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.
γ.Πλήρης απαξίωση του ρόλου του κατώτερου κλήρου και του πιστού λαού στη διοίκηση της Εκκλησίας.Σε επίπεδο ενορίας ο ιερέας τελεί υπό το κράτος της δεσποτικής αυθεντίας, ενώ οι επίσκοποι εκλέγονται με τρόπο που κάθε άλλο παρά δημοκρατικός είναι.Ο δε πιστός λαός απογυμνωμένος από κάθε ρόλο υπάρχει μόνο, για να γεμίζει τα ταμεία που άλλοι διαχειρίζονται ερήμην του και εν λευκώ.Τώρα, όσον αφορά το συνοδικό σύστημα ,ακόμα και αν λειτουργούσε ιδανικά,(πράγμα μάλλον αδύνατο)δεν θα μπορούσε με την παρούσα μορφή ιεραρχίας να μεταβάλει τους δεσποτάδες σε διακόνους.
δ.Η εκκλησιαστική διοίκηση αναζητά νέους ρόλους που να δείχνουν πως η Εκκλησία εκσυγχρονίζεται και ενδιαφέρεται για τα σημερινά προβλήματα του ανθρώπου.Έτσι ο Οικουμενικός Πατριάρχης ασχολείται με την οικολογία, ενώ πλήθος άλλων ιεραρχών με πλείστα άλλα ζητήματα της μετανεωτερικής πραγματικότητας.Η μετατροπή της Εκκλησίας σε Μ.Κ.Ο. για την οικολογία, την ειρήνη, την καταπολέμηση της φτώχειας και άλλα ηχηρά παρόμοια είναι χαρακτηριστική της εκκοσμικευμένης αντίληψης από την οποία εμφορούνται οι ποιμένες μας.Σαφώς και είναι χρέος της Εκκλησίας η μέριμνα για τα σύγχρονα προβλήματα του ανθρώπου,αλλά η αντιμετώπισή τους πρέπει να γίνεται με κριτήρια εκκλησιαστικά ,άρα ανιδιοτελή και φιλάνθρωπα και όχι με σκοπό τις δημόσιες σχέσεις και την αυτοπροβολή.
Eίναι λοιπόν ξεκάθαρο πως η συμμετοχή του πιστού λαού στα εκκλησιαστικά δρώμενα κάθε είδους είναι «συν θεώ» εκ των ων ουκ άνευ για την εξυγίανση της εκκλησιαστικής μας ζωής.Βέβαια, το κατ ουσίαν λυτρωτικό έργο της Εκκλησίας δεν έπαψε ποτέ να συντελείται μέσω των μυστηρίων της.Εκείνο που χρήζει θεραπείας και αναμόρφωσης είναι οι θεσμοί της οι οποίοι πλήττονται θανάσιμα από την απουσία του πιστού λαού στη λειτουργία τους.Έτσι, η εικόνα της Εκκλησίας είναι τόσο παραμορφωμένη που απομακρύνει αντί να ελκύει τον κόσμο.
Πώς όμως θα επέλθει η καλή αυτή αλλοίωση στα καθ’ημάς στρεβλά εκκλησιαστικά ήθη;Για να γίνει αυτό, ας θέσουμε κάποιες προϋποθέσεις:
α.Σεβασμός στην παράδοση της Εκκλησίας.Ας αναλογισθούμε πως εξέλεξε η Εκκλησία τον Απόστολο Ματθία και τους επτά Έλληνες διακόνους.Ποια αξία είχαν οι αγάπες και η κοινοκτημοσύνη στη ζωή της Εκκλησίας των Αποστολικών χρόνων; Ποια η θέση του Κυρίου μας, των Αποστόλων ,Πατέρων και ιεραρχών για τον πλούτο,την εξουσία,την ιεροσύνη;
β. Βαθειά κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων της μετανεωτερικής εξατομίκευσης και των συνεπακόλουθων υπαρξιακών της αδιεξόδων.
γ.Ώτα ευήκοα, για να αφουγκραστούν τις πραγματικές ανάγκες του ποιμνίου.
δ.Διάθεση για γενναίες υπερβάσεις, για να γίνει ξανά η Εκκλησία οδηγός της κοινωνίας προς την αλήθεια και όχι ουραγός, ζεμένη στο άρμα της παγκοσμιοποίησης , εκλιπαρώντας τους ισχυρούς της ημέρας.
Κλείνοντας αυτή την παρέμβαση θα ήθελα να επισημάνω προς αποφυγή παρεξηγήσεων πως με το κείμενό μου αυτό δεν φιλοδοξώ να μονοπωλήσω το ενδιαφέρον για την Εκκλησία μας ,ούτε να χρίσω τον εαυτό μου σωτήρα και αναμορφωτή της.Είναι γνωστό σε μας τους ορθοδόξους πως η σωτηρία της Εκκλησίας είναι έργο της Θείας Πρόνοιας η οποία εμπνέει και καθοδηγεί τον πιστό λαό.Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, πιστεύω πως κάθε αλλαγή στον εκκλησιαστικό χώρο θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα πολλής προσευχής, πολλής αγάπης για την Εκκλησία,ώριμου προβληματισμού και μακριά από κάθε δαιμονοποίηση.Δικιά μου φιλοδοξία είναι οι απλές αυτές σκέψεις, που διατυπώνω εδώ,να αγγίξουν και άλλες ευαίσθητες καρδιές ανθρώπων που πονούν για την Εκκλησία και που θα είναι περισσότερο έμπειροι από μένα στη διατύπωση συγκεκριμένων προτάσεων-λύσεων στην κατεύθυνση της διοικητικής της εξυγίανσης.
Ο Κύριος μας μάς έθεσε έναν κανόνα.Μας ζήτησε να γίνουμε τέτοιοι, που να μας βλέπει ο κόσμος και να δοξάζει τον Θεό.Η ευθύνη της Εκκλησίας να τιμήσει αυτή τη θεία εντολή δεν της επιτρέπει να αδιαφορεί για τα σκάνδαλά της.Η παύση των σκανδάλων προϋποθέτει εκκλησιαστικό έλεγχο τον σκανδαλοποιών θεσμών και των ανθρώπων της.Η ανεμπόδιστη έκφραση της βούλησης του εκκλησιαστικού σώματος, καθοδηγούμενη από τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος,είναι η μόνη εγγύηση για πραγματικά αποτελεσματικό έλεγχο.Έτσι, για να δικαιώσουμε και την λαϊκή ρήση που θέλει κριτή και αφέντη το Θεό και δραγουμάνο του το λαό.ΑΜΗΝ.